Bedplassen of nachtelijk urineverlies bij volwassenen is niet alleen een groot taboe, er bestaan ook heel wat misvattingen rond. Heel vaak werd een kleine of overactieve blaas of te diep slapen als schuldige aangewezen, maar dat blijkt onterecht. Studies tonen aan dat nachtelijk urineverlies zich in elke slaapfase kan voordoen. Hormonale problemen, urineweginfecties, stress, ouder worden en overmatig alcoholverbruik spelen wel een aantoonbare rol. We zetten de belangrijkste oorzaken van nachtelijk urineverlies op een rij.
ouderdom
Wanneer je ouder wordt, moet je ook vaker plassen. Jonge mensen kunnen probleemloos tot een halve liter urine in hun blaas vasthouden. Wie een dagje ouder is, heeft een iets minder elastische blaasspier. De capaciteit neemt met ongeveer de helft af, waardoor je onvermijdelijk vaker moet plassen.
Daarnaast vermindert ook het vermogen om je plas te concentreren gedurende de nacht. Het niet abnormaal dat je op hogere leeftijd één tot twee keer per nacht moet opstaan om te plassen. Wanneer je sluitspieren dan niet meer helemaal zijn wat ze geweest zijn, kan nachtelijk urineverlies het gevolg zijn. Bij senioren kan het eveneens gerelateerd zijn aan symptomen als congestief hartfalen, obstructieve slaapapneu, depressie of dementie.
stress
Hoewel heel wat mensen die plotseling ‘nat’ wakker worden aangeven dat ze door een woelige periode gaan, is er geen studie die bewijst dat stress een rechtstreekse oorzaak is van nachtelijk urineverlies. Het omgekeerde geldt echter wél: bedplassen leidt heel vaak tot stress. Volwassenen die te maken krijgen met nachtelijk urineverlies voelen zich beschaamd en onzeker, wat psychische problemen met zich meebrengt. Deze stressfactor werkt de aanpak van het probleem uiteraard tegen. Het verminderen van stress in je leven is daarom een belangrijk element wanneer je nachtelijk urineverlies wil voorkomen. Heb je al aan ontspanningsoefeningen, meditatie of yoga gedacht? Een gezonde routine voor het slapengaan helpt ook: geen beeldschermen meer, iets ontspannends lezen en elke avond hetzelfde rustige ritueel herhalen.
alcoholgebruik
Het verband tussen nachtelijk urineverlies en alcoholverbruik is er wel. Bier, wijn of sterke dranken verhogen je urineproductie en hebben een uitdrogende werking op je blaas en de spieren eromheen. Wanneer je een avondje flink doordrinkt, zal je merken dat je vaker naar het toilet moet dan normaal. Bovendien verstoort alcohol het signaal van je blaas naar de hersenen (en andersom) en werkt het spierverslappend. Allemaal factoren die nachtelijk urineverlies in de hand werken.
Helemaal geen alcohol meer drinken dan? Dat hoeft niet. Geniet echter met mate en minder je drankgebruik voor het slapengaan.
medische redenen
Wanneer je last hebt van (terugkerende) infecties van je urinestelsel, is nachtelijk urineverlies niet ondenkbaar. Door de ontsteking is je blaas geïrriteerd en kan de aandrang opeens in alle heftigheid aanwezig zijn. Ook veranderingen in je hormoonhuishouding kunnen leiden tot nachtelijk urineverlies, vooral bij vrouwen. Bij mannen bij wie de prostaat voor problemen zorgt, is nadruppelen een vaak gehoorde klacht. Na een operatie (bijvoorbeeld aan je prostaat) is nachtelijk urineverlies eveneens mogelijk.