zo kies je het juiste mondmasker – en gebruik je het correct

Een mondmasker dragen maakt deel uit van de wereldwijde maatregelen om de verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Momenteel is iedereen vanaf 12 jaar verplicht om een mondmasker te dragen in winkels, heel wat openbare ruimtes, op het openbaar vervoer en bij evenementen die zonder coronapas (Covid Safe Ticket) werken. Informeer je altijd goed vooraf om te weten of je een coronapas nodig hebt als je naar een evenement of cultuurvoorstelling gaat. Ook op plaatsen waar je een CST nodig hebt, kan je zeker nog vrijwillig een mondmasker dragen.

waarom kan ik een mondmasker dragen?

Als je niest, hoest of praat verspreid je (speeksel)druppels. Hoe harder je praat, hoest of niest, hoe meer druppels je verspreidt. Deze druppels vormen zich zelfs als je gewoon in- en uitademt. Een mondmasker houdt die druppels tegen en verkleint het risico dat je iemand besmet.

welke soorten mondmaskers bestaan er?

FFP3 mondmaskers bieden de hoogste bescherming met een filtercapaciteit tot 99%. Ze worden in eerste instantie gedragen door medewerkers in zorginstellingen en ziekenhuizen en door laboranten in medische laboratoria. Deze mondmaskers beschermen zowel jezelf als anderen tegen een besmetting. FFP3 mondmaskers bestaan met en zonder ventiel. Het ventiel voert vocht af van binnen naar buiten en is aangenamer om te dragen. Het ventiel kan mogelijk wel viruspartikels naar buiten sturen.
FFP2 mondmaskers worden eveneens hoofdzakelijk in een zorgomgeving gebruikt. Dit type masker biedt een filtercapaciteit tot 94%. Deze beide types mondmaskers beschermen je als je zorg moet toedienen aan een patiënt die met het coronavirus is besmet. Draag in het openbaar zeker geen FFP2 mondmasker met een ventiel. Net als bij het FFP3 mondmasker kan dit ventiel immers viruspartikels naar buiten sturen.
FFP1 mondmaskers hebben een filtercapaciteit tot 80%. Dit type masker wordt vooral als stofmasker gebruikt.
De (chirurgische) wegwerpmondmaskers hebben inmiddels hun weg naar het grote publiek gevonden. De maskers bestaan uit 3 beschermingslagen. Dit mondmasker verkleint het risico dat je anderen besmet. Het biedt geen bescherming voor jezelf bij een nauw contact met iemand die besmet is met COVID-19. Koop steeds mondmaskers met het CE-label die voldoen aan de EN 14683-vereisten. Deze vermeldingen duiden aan dat de mondmaskers voldoen aan de in Europa vastgelegde veiligheidscriteria. Er bestaan drie types van chirurgische mondmaskers: type I, type II en type IIR. Type IIR biedt de beste bescherming met een filtercapaciteit van minstens 98%. Het houdt ook vloeistofspatten tegen.
Een alternatief voor het wegwerpmondmasker is een herbruikbaar stoffen mondmasker. Dit kan je zelf maken of kopen in de winkel, zelfs met een logo van je favoriete film of voetbalploeg erop.

zijn stoffen mondmaskers veilig?

Voor stoffen mondmaskers zijn er (nog) geen criteria. Je weet dus niet altijd vooraf of het stoffen mondmasker dat je koopt écht veilig is. Sommigen vinden een stoffen mondmasker ook minder handig dan een wegwerpmondmasker als je het lange tijd na elkaar moet dragen. Het is vaak zwaarder, waardoor het soms moeilijker is om te ademen.

Let zeker op de volgende zaken als je een stoffen mondmasker maakt of koopt:

Dicht geweven stoffen bieden de beste bescherming.
Koop of maak een mondmasker dat uit minstens 2 tot 3 lagen stof bestaat.
Je moet het materiaal van je mondmasker op 60° kunnen wassen.
Katoen geniet de voorkeur – daar kan je gemakkelijker door ademen. Vermijd textiel dat te stijf is, te warm wordt of je huid irriteert.

hoe kan ik mijn mondmasker veilig dragen en afnemen?

De gouden regel: was altijd eerst je handen met water en zeep vooraleer je mondmasker aan te raken. Kan dat niet, ontsmet dan zeker je handen met alcoholgel. Als je dat niet doet is de kans groot dat er bacteriën of viruspartikels aan het mondmasker komen en de beschermingsfactor volledig wegvalt.
Kijk ook altijd of het mondmasker niet stuk is. Het kleinste gaatje ondermijnt de goede werking van het mondmasker. Draag ook geen mondmaskers met vlekken op. Ook die zijn vaak een broeihaard van bacteriën.
Neem het deel van het mondmasker dat je gezicht bedekt niet vast. Neem het enkel vast aan de knoopstrookjes of aan de stroken die je achter je oren doet. In het deel dat ter hoogte van de bovenzijde van je neus komt, kan je even knijpen om het goed te laten aanspannen. Zorg er voor dat je neus en mond altijd volledig zijn bedekt, en dat het mondmasker goed aansluit onder je kin.
Kom niet aan je mondmasker eens je het hebt opgezet. Als het afglijdt of niet goed aanspant, kan je het via de zijkant terug goed zetten. Was of ontsmet daarna steeds je handen.
Gooi een chirurgisch mondmasker meteen weg in een afgesloten vuilnisbak.
Gebruik je een stoffen mondmasker? Berg het als je het hebt afgezet onmiddellijk op in een plastic mapje of papieren envelop.
Was je stoffen masker op 60° en strijk het met een stroomstrijkijzer vooraleer je het opnieuw gebruikt. Wanneer je het mondmasker op een te lage temperatuur wast of indien je het met de hand zou uitwassen, moet je het daarna wel op hoge temperatuur strijken.
Zorg dat je meerdere mondmaskers in huis hebt. Als je eens geen tijd hebt om je mondmasker te wassen, kan je een proper reserve-exemplaar gebruiken. Zet je mondmasker nooit op als het nog niet volledig droog is.
Draag je mondmasker (wegwerp of herbruikbaar) maximaal 8 uur na elkaar. Vervang het sneller als het vochtig of vuil is. Mensen die veel moeten praten (leerkrachten bijvoorbeeld) vervangen best om de vier uur hun mondmasker.

wat als ik tussentijds mijn mondmasker wil afzetten om iets te eten of te drinken?

Maak het elastiekje of koordje aan een oor los, en laat je mondmasker aan je andere oor hangen. Dit kan je doen als je iets wil drinken.
Als je iets wil eten, is het handiger om je mondmasker af te nemen via de elastiekjes of koordjes. Stop het in een papieren omslag of leg het op een propere plaats met de buitenkant van het masker naar boven gericht. Stop het mondmasker zeker niet in een jaszak, broekzak of handtas.
Vermijd om je mondmasker te vaak op en af te zetten.
Laat je mondmasker niet los onder je kin bengelen. Dit verhoogt het risico op een besmetting.

waar kan ik mijn stoffen mondmasker bewaren nadat ik het heb gewassen?

Laat je mondmasker niet rondslingeren. Kies een vaste en propere plaats voor je maskers en bewaar je gebruikte mondmaskers bij voorkeur in een gesloten stoffen zak die je samen met het masker wast. Raak het propere mondmasker enkel aan nadat je je handen hebt gewassen en raak nooit de binnenkant aan.

mijn stoffen mondmasker heeft een filter – kan ik die mee wassen?

Een filter in een mondmasker is niet verplicht. Een filter zorgt in principe voor nog meer bescherming, maar maakt het voor de drager vaak moeilijker om te ademen. Er bestaan zowel wasbare als niet-wasbare filters. Gooi de niet-wasbare filter na gebruik meteen weg in een gesloten vuilnisbak.

De wasbare filter was je best samen met het stoffen masker waar hij in zit. Zo vermijd je dat je je blootstelt aan virussen die aan de buitenkant zitten.
Strijk de filter niet. Neem hem dus steeds uit je mondmasker vooraleer je het strijkt. De filter is niet hittebestendig en kan smelten door de hitte van je strijkijzer. Laat de filter best drogen aan de lucht of in de droogkast.