wat is osteoporose?

Osteoporose heb je aanvankelijk zonder het zelf te beseffen. In het begin heb je geen klachten of pijn. Als je arts tijdens een onderzoek toch al risicosymptomen ontdekt, kan je de osteoporose in een vroeg stadium laten behandelen. Je arts zal dan proberen om je botdichtheid op peil te houden met medicatie en voedingssupplementen.

• In de meeste gevallen is een botbreuk de eerste indicatie van osteoporose. Door de botontkalking kan een bot breken na een kleine misstap of lichte val. Gezonde botten breken in principe niet bij die bewegingen. Bij oudere mensen is de heup extra kwetsbaar.
  
  
• Door osteoporose kunnen ook je wervels inzakken. Hierdoor kan je hevige pijn krijgen in je rug. Dat is bij ruim een derde van de patiënten het geval. Na een aantal weken vermindert die pijn. Hoe meer wervels er inzakken, hoe meer pijn je zal voelen - ook als je in beweging bent.
  
  
• Je kan ook gaan krimpen. Dit komt omdat de stand van je wervelkolom verandert door de ingezakte wervels of een wervelbreuk. Dat kleiner worden kan ook leiden naar een gebochelde of kromme houding. Een bochel of gebogen houding kan bij oudere mensen ook voorkomen zonder dat er een link is met osteoporose.

Osteoporose komt vooral voor op latere leeftijd. Toch kunnen ook jongere mensen het krijgen, bijvoorbeeld als gevolg van een vroegtijdige menopauze ontstekingsreuma, stoornissen in de stofwisseling of cortisonegebruik. Ook roken en alcohol, te weinig beweging of een tekort aan calciumrijke voeding kunnen osteoporose in de hand werken.

Ook je hormonen spelen een rol. De hormonen parathormoon en calcitonine houden de calciumwaarden in je bloed in balans. Als die hormonen slecht functioneren verhoogt de kans op osteoporose.

Je kan een erfelijke aanleg hebben voor zwakkere botten. Onderzoekers wijzen op een verband tussen bepaalde wijzigingen in de genen en de kans dat iemand een lagere botmassa erft.

Op oudere leeftijd speelt ook ondervoeding een rol. Oudere mensen eten over het algemeen minder, soms zelfs te weinig. Hierdoor missen ze vaak substantiële voedingsstoffen zoals calcium en vitamine 3. Dit vergroot de kans op kwetsbare botten.

Ongezonde leef- en eetgewoontes kunnen de kans op osteoporose vergroten.

• Beweeg voldoende en regelmatig. Beweging versterkt je botten.
• Eet geregeld voedsel dat rijk is aan calcium.
• Hou je vitamine D-niveau op peil. Vitamine D bevordert de absorptie van calcium vanuit je darm.
• Matig je alcoholgebruik en rook niet.

Vrouwen hebben een groter risico op osteoporose dan mannen. Na de menopauze maken vrouwen minder oestrogeen aan dan voor de menopauze. Hierdoor verzwakken hun botten.

Ook leeftijd speelt een rol. Je botten verzwakken eigenlijk al rond je dertigste levensjaar. Vanaf je veertigste breek je meer bot dan dat je er nog aanmaakt. Vanaf je vijftigste neemt de kans op osteoporose aanzienlijk toe. Het grootste risico loop je vanaf je vijfenzestig à zeventig jaar.

Gezonde voeding zoals verse groente bevat een flinke hoeveelheid bouwstoffen om je botten sterker te maken. Ideaal is om als volwassene elke dag 1000 microgram calcium en 20 microgram (800 IE) vitamine D op te nemen. Vitamine D zit onder meer in vette vis, vlees en margarine. Zuivel, graanproducten en groene groenten zijn een belangrijke bron van calcium.

Lees hier meer over het verband tussen voeding en sterke botten

is het nuttig om een voedingssupplement te nemen?

Alleen als je een tekort aan bepaalde voedingsstoffen hebt is een supplement nuttig. Het heeft geen zin om een supplement te nemen als je via je voedsel al de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid binnenkrijgt. Neem geen voedingssupplementen zonder advies van je arts of apotheker.