7 tips om doorligwonden te voorkomen

wat zijn doorligwonden?

Decubitus of doorligwonden kunnen ontstaan als je langdurig in dezelfde positie ligt of zit, bijvoorbeeld in een bed of rolstoel. Bij iemand met decubitus is het enorm belangrijk om te voorkomen dat bestaande doorligwonden verergeren en dat er nieuwe bijkomen. Ook bij mensen die voor lange tijd in het ziekenhuis verblijven of die minder mobiel zijn en thuis of in een woonzorgcentrum worden verzorgd, is het belangrijk om in te zetten op de preventie van doorligwonden of decubitus.

Lees meer over hoe je decubitus herkent.

hoe kan ik doorligwonden voorkomen?

Je voorkomt doorligwonden het best door verschillende maatregelen te combineren:

• probeer (de patiënt) regelmatig van houding te wisselen
• gebruik drukverdelende materialen (zoals speciale matrassen)
• vermijd harde of stevige massages

Het is belangrijk dat preventie op maat van de patiënt gebeurt, net zoals bij de behandeling van reeds bestaande doorligwonden. Dit begint met een inschatting van het risico op decubitus. Vervolgens bepaal je welke maatregelen je kan nemen ter preventie. De medische toestand van de patiënt en het zorgplan dat werd opgesteld in samenspraak met patiënt, mantelzorgers en zorgverleners spelen hier een rol in, net als de persoonlijke wensen van de patiënt zelf. De aanpak moet ook regelmatig worden herbekeken, vooral als de gezondheidstoestand wijzigt, of als de patiënt van zorgomgeving verandert.

7 tips om doorligwonden te voorkomen

Zeven tips die kunnen helpen om decubitus te voorkomen of die helpen om reeds bestaande wonden verergeren.

1. wissel van houding

Bespreek met je verpleegkundige of huisarts hoe vaak je best van houding verandert. Meestal is dit om de 2 à 3 uur. Afhankelijk van hoe mobiel je nog bent, kan je afwisselend op je rug, linkerzij, rechterzij of buik liggen. Probeer indien mogelijk af en toe recht te staan en even rond te stappen. Als je zelf amper of niet kan bewegen, zal je hulp nodig hebben om regelmatig je houding te veranderen.

• Lig je op je rug? Plaats een kussen onder je onderbenen, zodat je hielen de matras niet raken en je volledige onderbeen ondersteund wordt.
• Lig je op je zij? Leg een kussen tussen je benen en laat de lakens niet te strak aan het voeteneinde instoppen. Dit geeft te veel druk op je hielen. Er bestaan ook speciale kussens die ervoor zorgen dat je hielen niet op de matras steunen.
• Zit je vooral? Probeer half rechtop te zitten en je benen op een krukje of stoel te laten rusten. Zorg ook hier dat je hielen vrij zijn. Laat je beide voeten op de grond rusten als je volledig rechtop zit. Maak gebruik van armleuningen om je houding te stabiliseren. Zit je in bed? Probeer dan zo weinig mogelijk de hoofdsteun rechtop te zetten. Dit geeft namelijk meer druk op je staartbeen en zitbeenderen. Zet je hoofdsteun en kniesteun liever omhoog in een hoek van 30°.

2. voorkom schuiven

Vermijd dat je schuift of onderuit glijdt in je bed of zetel. Wil je van houding veranderen? Til dan je zitvlak op door met je handen op je matras of stoel te steunen. In een ziekenhuis- of zorgbed gebruik je hier best de zelfoprichter voor.

3. een goede hygiëne

Zorg ervoor dat je je huid niet beschadigt. Water en een beetje zeep is voldoende om je lichaam te wassen. Spoel goed af en droog je huid door zacht te deppen. Bescherm daarna je huid met een crème.

4. extra zorg bij incontinentie

Hou je huid zo schoon en droog mogelijk als je last hebt van incontinentie. Reinig je huid meteen na contact met urine of stoelgang en gebruik incontinentiemateriaal. Vervang dat materiaal regelmatig. Hou je huid beschermd en gehydrateerd.

5. gezond en evenwichtig dieet

Een gevarieerd eet- en drinkpatroon voorziet je lichaam van de nodige voedingsstoffen en houdt je huid en onderliggende weefsels gezond. Laat je hiervoor gerust begeleiden door een diëtist.

6. inspecteer je huid

Controleer je huid regelmatig op blijvende roodheid. Als je pijn ervaart en roodheid opmerkt, bespreek dit dan meteen met je huisarts of verpleegkundige.

7. gebruik goede hulpmiddelen

Er bestaan verschillende matrassen en kussens die de druk van je lichaam op je bed of zetel verminderen. Of kies een aangepast kussen voor rolstoelgebruikers. Die kussens beperken vaak het risico op doorzitwonden.

Lees meer over hulpmiddelen bij decubitus.

Vraag altijd advies aan je behandelend arts of verpleegkundige om te weten welke maatregelen voor jou het meest aangewezen zijn om doorligwonden te voorkomen. Neem ook een kijkje bij ons aanbod anti-decubitusmateriaal.