zwangerschap en medicatie: wat mag wel en wat niet

Doorgaans wordt het afgeraden om medicatie te nemen tijdens een zwangerschap. Medicijnen worden namelijk ook opgenomen door je baby en dat kan bepaalde risico’s inhouden. Of het nu pillen, vloeistoffen, crèmes, oogdruppels, sprays of poeders zijn. Als je last hebt van bepaalde zwangerschapskwaaltjes en daarvoor medicatie wilt nemen, moet je dit altijd overleggen met je huisarts of vroedvrouw. Hetzelfde geldt wanneer je medicatie gebruikt voor een aandoening die niet gelinkt is aan je zwangerschap.

Je moet vooral oppassen met teratogene of foetotoxische medicatie. Dit zijn geneesmiddelen die de kans op aangeboren afwijkingen vergroten of de ontwikkeling of gezondheid van het ongeboren kind kunnen beïnvloeden. Voorbeelden zijn isotretinoïne (tegen acne), antidepressiva en ontstekingsremmende NSAID’s (niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen). Een vorm van NSAID is Ibuprofen. Daarvan wordt het gebruik sterk afgeraden tijdens het derde trimester van je zwangerschap.

Van heel wat geneesmiddelen is het niet helemaal duidelijk wat de gevolgen zijn tijdens of na een zwangerschap. Wel is het zo dat de invloed van medicatie afhankelijk is van welke medicatie je inneemt, in welke mate en in welke periode van je zwangerschap.

• Je baby is het meest kwetsbaar tijdens de eerste weken van je zwangerschap. Dan vormen de organen van je baby zich, waardoor het risico op aangeboren afwijkingen groter wordt. Je neemt dus best geen medicatie tijdens het eerste trimester.
• Tijdens het tweede en derde trimester kan medicatie dan weer de werking van de organen verstoren, en dit kan de latere ontwikkeling van het kind beïnvloeden. Ook dan ga je best voorzichtig om met geneesmiddelen.

Een gouden regel: neem enkel medicatie wanneer het noodzakelijk is en doe dit zo kort mogelijk en in de laagst mogelijke dosering. Laat je sowieso altijd adviseren door je arts of apotheker.

Soms heb je geen keuze en moet je tijdens je zwangerschap medicijnen innemen omwille van een langdurige of chronische aandoening zoals astma, depressie, epilepsie of diabetes. Het is mogelijk dat dit geen invloed heeft op je baby, maar in sommige gevallen zal je de medicatie of dosering moeten aanpassen. Dit moet je altijd bespreken met je huisarts of een specialist om risico’s te vermijden voor jezelf en je baby. Ook wanneer je een kinderwens hebt en je kampt met een chronische ziekte, bespreek je dit best met je arts.

Zoals de meeste geneesmiddelen vermijd je best ook pijnstillers wanneer je zwanger bent. Heb je veel last van hevige pijn of koorts? Dan is een pijnstiller op basis van paracetamol, zoals Dafalgan of Perdolan Mono, doorgaans een veilige keuze. Gebruik dit zo kort mogelijk en in kleine doses. Pijnstillers zoals Aspirine of Voltaren worden daarentegen sterk afgeraden. Bespreek dit alleszins altijd met een specialist en neem nooit medicatie op eigen houtje. Hetzelfde met vitamines, voedingssupplementen of homeopathische middelen.

Voor veel geneesmiddelen op de markt is er onvoldoende kennis over de veiligheid tijdens de zwangerschap. Hier wil het BELpREG project iets aan veranderen!

Het BELpREG zwangerschapsregister is een onderzoeksproject van de KU Leuven. Aan de hand van online vragenlijsten verzamelen de onderzoekers ‘real-world’ data over het gebruik van geneesmiddelen tijdens de zwangerschap én de gezondheid van moeder en kind. Zwangere vrouwen vullen tijdens de zwangerschap om de 4 weken een online vragenlijst in. Daarnaast ontvangen ze twee online vragenlijsten in de eerste 8 weken na de bevalling. De gegevens die vrouwen in BELpREG registreren, worden gebruikt om kennis over de veiligheid van geneesmiddelen te verbeteren.

Alle zwangere vrouwen ouder dan 18 jaar kunnen deelnemen aan BELpREG en starten hun deelname via www.belpreg.be. Deelnemen kan op ieder moment in de zwangerschap. Ook als zwangere vrouwen (momenteel) geen geneesmiddelen gebruiken, kunnen ze deelnemen.

Neem een kijkje op de website van BELpREG voor meer info, of volg BELpREG via Facebook en Instagram.